Wak­ker wor­den met Schol­ek­sters

Menig buitenmens, althans wanneer die slaapt met open raam, kent ergens in deze tijd van het jaar wel deze ervaring: Je ligt wakker of half slapend in je bed en hoort roepende Scholeksters over je huis komen. “Ze zijn terug”!

Eind januari verlaten de in het binnenland broedende Scholeksters hun overwinteringsgebieden aan de kust en trekken het land weer in. Een deel doet dit ’s nachts. Ze worden daarbij steeds vaker op meerdere locaties in ons land opgemerkt door liefhebbers die het geluid van overtrekkende vogels digitaal opnemen. Die gegevens, vastgelegd in de database van trektellen.nl laten zien dat al in de laatste week van januari ’s nachts de eerste vogels worden opgemerkt, maar de meeste vogels vanaf half februari passeren.

Grafiek 1. Nachttrek van Scholeksters over Nederland (bron: Trektellen.nl)

Ook overdag, wanneer op veel meer plaatsten in het land vogeltrek wordt gemeten dan ’s nachts, bewegen Scholeksters zich landinwaarts. In het midden van het land, zoals bij de Horde (aan de Lek bij Lopik) komen de meeste vogels daarbij een week eerder langs dan in het Oosten (Oelemars, Losser):

Grafiek 2. Trek van Scholeksters langs een post in het midden (Lopik) en in het oosten (Losser) van Nederland (bron: trektellen.nl)

Die naar het binnenland gemigreerde Scholeksters kun je, totdat ze definitief een territorium gaan innemen, nu zien op verzamelplaatsen waar ze meestal ook slapen. Die liggen vaak aan een rivier, kanaal of plas. Scholeksters houden van tradities en veel van deze plekken zijn dan ook al jaren achtereen bezet. Maar in “bouwend Nederland” kunnen omstandigheden snel wijzigen, waardoor  Scholeksters moeten verkassen. Het is nu de tijd om te kijken of de traditionele slaapplaatsen al worden bezet en of er mogelijk nieuwe locaties worden betrokken. Zoek ze op, ga tellen hoeveel vogels er slapen en geef je getallen door aan SOVON (SOVON; slaapplaatstellingen). Wanneer je een telescoop tot je beschikking hebt, check dan vooral de poten van de vogels op de aanwezigheid van kleurringen. In Nederland worden namelijk, ook in het binnenland, al jaren veel Scholeksters geringd. Afgelezen codes kun je eenvoudig opslaan op je telefoon ( met de app BirdRing) en uploaden naar ( CR-Birding Submit). Zowel met het tellen van de slaapplaatsen als met het melden van geringde Scholeksters lever je een belangrijke bijdrage aan “Het jaar van de Scholekster”.

– Sjerp Weima –

Met dank aan Gerard Troost en Arjan Boele (SOVON) voor hun hulp bij het maken van de grafieken.

Soos in Houten